Czym, jak i po co grzać? kontakt do mnie email lub 601 295005
Po co grzejemy?
W jakich sytuacjach warto podgrzewać i jak?
1. historycznie - kłąb ułożony obok pokarmu, są już przy powałce, są mrozy i nie przejdą jak nic na pokarm który jest obok - dawniej podgrzewano cegłę i kładziono na ramkach na których był pokarm aby skłonić je do przejścia nie w górę a w bok. Metoda stara, znana i skuteczna. Jeśli ma być użyta grzałka to zależy od jej mocy i rodzaju:
- pionowo przy pokarmie, na skraju - moc 10 W może być za mała, moc 16-20 W w większości wystarcza ale przy temperaturach zewnętrznych poniżej 10 st C potrzeba 20- 30 W,
- poziomo na górze ramek - zwykle od 10-do 20 W wystarcza ale wymaga ocieplenie od góry gniazda i te moce raczej tylko zapewniają odpowiednią temperaturę wody,
- poziomo ale na dennicy - 20 - 40 W - a nawet 60 W - zależy od typu ula i materiału z jakiego jest zrobiony - może przyspieszyć czerwienie matki - nie zawsze wskazane np początek stycznia, w lutym, zależy od pogody,
2. podgrzewanie pokarmu gdy zaszła konieczność awaryjnego dokarmiania tak aby jego temperatura nie spadła ponizej ok 12 st C,
3. wsparcie słabych rodzin - rodzinki na dwóch trzech ramkach zwykle podgrzewane przeżywają zimę i dochodzą do 20 a nawet 35 ramek w czerwcu,
4. przyspieszenie i zwiększenie obszaru czerwienia - od 20 W w górę, optymalnie na dennicy jeśli grzałka 30-40 W a nawet 60 W, włączać dopiero jak termometr w gniazdach wskazuje około 30 st C /czasami nawet przy około 23 st C - zalezy od prognozy pogody/, konieczne podanie podkarmiaczki z wodą - i wtedy jeśli grzałki ok 20 W to powinna być grzana przede wszystkim woda czyli mogą być grzałki pionowe,
5. zmniejszenie zużycia pokarmu, zmniejszenie osypu zimowego - wiele kombinacj czyli może być grzałka na dennicy, między korpusami na płask, z boku ale uwaga na gradienty i możliwość miejscowego przegrzania,
6. wczesny wychów trutni - jw
7. przyspieszenie wylotów porannych /lotów/ i wieczorne przedłużenie,
8. przedłużenie czerwienia jesiennego - konieczne wykonywanie odymiana które można przeprowadzać przy ujemnych temperaturach zewnętrznych aby w gnieździe było powyżej 20 st C
9. produkcja ziołomiodów - znaczne wydłużenie sezonu,
10. ochrona przed rabunkami ze strony os,
11. walka z warrozą - jw bo? Bo można a nawt trzeba odymiać przy temperaturach zewnętrznych ponizej zera - liczy się temperatura w ulu a nie na zewnątrz.
Do niedawna systemy podgrzewania produkowała Spółdzielnie Inwalidów START - niestety zakończyła swoją działalność - część systemów po zakończeniu produkcji jest jeszcze dostępna pod telefonem 535 582 433.
Najnowsza metoda grzania.
Samoregulujące kable grzewcze
Zimą 2018/19 preprowadziłem próby wykorzytania samoregulujących się kabli grzewczych do podgrzewania uli. Zbudowałem na balkonie stanowisko - ul, ramki, kilka termometrów, baniaki z wodą symulujące ramki z pokarmem /podobna pojemność cieplna/ i ...
Jakie miałem dane początkowe?
Moc grzania nie mniej niż 20 W na ul i nie więcej niż około 40 W - zwiększyłem do 60 W.
Świadomość bardzo dużych gradientów temperatury w ulach - jedna ramka to różnica temperatury około 7 st c ale na samej ramce mogą byc gradienty kilkunastostopniowe,
nawet latem gdy jest temperatura na zewnątrz około 20 st C pszczoły musza podgrzewać ul o 14 st c a więc nie ma potrzeby wyłączania grzania pod warunkiem zmniejszenia mocy grzania,
ramki jasne zachowują się i termicznie i mechanicznie znacznie gorzej niz ramki ciemne,
zabiegi przeciw warrozie zależą od tego czy kłąb został zawiązany a nie od tego jaka jest temperatura na zewnątrz ula,
termometr w ulu jest podstawą oceny stanu rodziny i daję 90% pewności prawidłowej oceny sytuacji w rodzinie,
większe moce niż 40 W mogą być stosowane jedynie na dennicy lub na powałce - wynika to z powyższych uwag i spostrzeżeń - już przy mocy 10-16 W podawanej z boku ramka jasna może spłynać w dół,
moc chwilowa wydzielana przez pszczoły dochodzi do około 150 W a nie wykluczam większych wartości i może być wydzielona w razie potrzeby już w 7-10 minut od chwili pobudzenia,
nie ruchy skrzydełek czy mięśni pszczół wytwarzają temperature tylko przemiana chemiczna zachodząca w korpusie pszczoły - nie znalazłem w literaturze wyjaśnienia tego mechanizmu,
oprócz podgrzewania konieczne jest dostarczanie wody pszczołom i to dużo bo do 3-5 l tygodniowo, oraz należy kontrolować zapasy pyłku w podgrzewanych ulach i w razie potrzeby trzeba je uzupełniać - braki pojawiaja sie około 3 tygodnie po włączeniu wczesną wiosną podgrzewania, cdn.
Zamawiać można zarówno przez emaila - biuro@emultimex.pl jak i telefon 84 535 9000 przewody typu albo ESR 40W/m, 30W/m albo 20 W/m Oferują do własnego montażu i ceny z metra to około 30-40 zł/m ale dochodzą do tego koszty przewodu połączeniowego do sieci /od 10 do 30 zł/ i łączy oraz koszulek termokurczliwych /20-40 zł/ i wtedy jak samemu się montuje to można się zmieścić w kwocie 70 -90 zł na jeden ul lub można zamówić z przewodami po 3 m zamontowane i zakończone i wtedy kosztuje 128-131 zł plus koszty wysyłki ale może się okazać, że zrobią taniej. Radzę do wielkopolskich i warszawskich zwykłych zamówić albo 30W/m lub nawet 40 W/m i o długości między 1,5 a 12,0 m a do Dadantów od 40 do 60 watów łącznej mocy. Z doświadczenia wiem, że przewód o długości ok 1,5 - 2 m bardzo ładnie układa się dennicy ula wielkopolskiego.
Lepiej - dla tej samej zakładanej mocy - wybrać wersję z dłuższym przewodem ponieważ wtedy- po pierwsze jest większa powierzchnia oddawania ciepła a po drugie temperatura powierzchni kabla nie przekracza około 54 st C co jest jeszcze dla pszczół przechodzących przez kabel temperaturą bezpieczną - powinna spadać natomiast warroza dla której te temperatura jest zabójcza. Czy warto samemu montować?
A to już zależy jak kto ma smykałkę - zawsze to o około 30-40 zł na grzałce mniej ale jest przy tym trochę zachodu i trzeba mieć doświadczenie z elektryką.
W temperaturze ok 30 st C kable:
ESR 12 wydzielają około 6-8 W mocy
kable ESR 20 około 10 W
kable ESR 30 około 15 W
a kable ESR 40 około 22 W
przy temperaturze zewnętrznej około plus 10 st C
kolejno kable wydzielają ESR 12 - 10W, ESR 20 - 20W, ESR 30 - 30W a ESR 40 - 38 W
przy temperaturze zewnętrznej około minus 10 st C
kolejno kable wydzielają ESR 12 - 16W - jest to minimalna moc wystarczająca jeszcze dla podgrzewania samej podkarmiaczki tak aby temperatura wody nie spadła poniżej ok 10-12 st C, ESR 20 - 26W, ESR 30 - 40W a ESR 40 - 55 W
Oferowane przez nich przewody 60W/m wydzielają zbyt dużą moc przy około 30 st C. Lepiej wybrać wersję z kablem 40W/m i zamówić 1,5 m.